Κοινωνική Αντιπαροχή & Κατοικία: Ευκαιρίες για Νέους & Επενδυτές

Κοινωνική Αντιπαροχή και Κοινωνική Κατοικία: Νέες ευκαιρίες για επενδυτές και νέες οικογένειες

Τι είναι η κοινωνική αντιπαροχή και γιατί ξεκινά τώρα

Η «κοινωνική αντιπαροχή» αποτελεί το νέο μοντέλο στεγαστικής πολιτικής που προωθεί το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας (minscfa.gov.gr), με στόχο την αξιοποίηση δημόσιας περιουσίας και την ενίσχυση της κοινωνικής κατοικίας. Βασίζεται στην παραχώρηση ακινήτων του Δημοσίου ή αδρανών στρατοπέδων σε ιδιώτες επενδυτές και κατασκευαστές, οι οποίοι αναλαμβάνουν την ανέγερση νέων κατοικιών. Ένα ποσοστό των διαμερισμάτων αποδίδεται στο Δημόσιο για τη στέγαση ευάλωτων ομάδων ή νέων ζευγαριών με χαμηλά εισοδήματα, ενώ το υπόλοιπο παραμένει στον επενδυτή προς εκμετάλλευση ή πώληση.

Η εφαρμογή του προγράμματος σηματοδοτεί μια στροφή προς πιο ευέλικτα και συνεργατικά σχήματα ανάπτυξης, όπου το Δημόσιο λειτουργεί ως στρατηγικός εταίρος και όχι ως αποκλειστικός πάροχος. Η πρωτοβουλία έρχεται να καλύψει το κενό που άφησε η έλλειψη προσιτής κατοικίας στη μεταμνημονιακή περίοδο, συνδυάζοντας κοινωνικό όφελος και ιδιωτική επένδυση.

Πώς θα λειτουργεί – αδρανή στρατόπεδα και ανεκμετάλλευτα ακίνητα

Στην πρώτη φάση, το πρόγραμμα επικεντρώνεται στην αξιοποίηση αδρανών στρατοπέδων, εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών χώρων και δημόσιων οικοπέδων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Ηράκλειο. Μέσω της κοινωνικής αντιπαροχής, οι developers θα αποκτούν δικαίωμα εκμετάλλευσης των ακινήτων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, με αντάλλαγμα την κατασκευή ενεργειακά αποδοτικών κατοικιών και τη διάθεση ενός μέρους αυτών σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες με μειωμένο ή μηδενικό ενοίκιο.

Η διαδικασία θα γίνει μέσω ανοικτών διαγωνισμών, με κριτήρια όπως η αρχιτεκτονική ποιότητα, η βιωσιμότητα των έργων και η κοινωνική τους απόδοση. Προβλέπεται επίσης η εμπλοκή των ΟΤΑ, ώστε οι νέες αναπτύξεις να εντάσσονται ομαλά στο αστικό περιβάλλον, δημιουργώντας μικτές κοινότητες με κοινόχρηστους χώρους, πράσινες υποδομές και εύκολη πρόσβαση σε μέσα μεταφοράς.

Ποιοι δικαιούνται κοινωνικό ενοίκιο – Προϋποθέσεις και δυνατότητα αγοράς

Δικαιούχοι κοινωνικού ενοικίου θα είναι νέοι έως 39 ετών, ζευγάρια με χαμηλά ή μεσαία εισοδήματα, πολύτεκνες οικογένειες και ευάλωτα νοικοκυριά. Οι δικαιούχοι θα επιλέγονται με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια, όπως το εισόδημα, η οικογενειακή κατάσταση και η επαγγελματική δραστηριότητα. Η διάρκεια της μίσθωσης θα είναι δεκαετής, με το δικαίωμα εξαγοράς της κατοικίας μετά τη συμπλήρωση 10 ετών, εφόσον τηρηθούν οι όροι του προγράμματος.

Με αυτόν τον τρόπο, το κοινωνικό ενοίκιο μετατρέπεται σε εργαλείο κοινωνικής κινητικότητας, δίνοντας τη δυνατότητα στους ενοικιαστές να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι με σταθερό και προσιτό κόστος, σε αντίθεση με την ασταθή και ακριβή αγορά μισθώσεων των τελευταίων ετών.

Ευκαιρίες για developers – Πώς συνδυάζονται κοινωνική αντιπαροχή και κερδοφορία

Για τους ιδιώτες επενδυτές και τους κατασκευαστές, το νέο μοντέλο δημιουργεί ένα πλαίσιο με σταθερούς κανόνες, ελεγχόμενο ρίσκο και σημαντικά φορολογικά κίνητρα. Οι developers αποκτούν πρόσβαση σε εκτάσεις υψηλής αξίας, με χαμηλό αρχικό κόστος γης, ενώ επωφελούνται από την υποστήριξη του Δημοσίου σε αδειοδοτήσεις και υποδομές.

Παράλληλα, η προβολή των έργων ως «κοινωνικά υπεύθυνων» επενδύσεων ενισχύει το εταιρικό προφίλ και τη βιωσιμότητα των κατασκευαστικών επιχειρήσεων. Η αξιοποίηση της κοινωνικής αντιπαροχής, με συνδυασμό κρατικών κινήτρων και πράσινης δόμησης, μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για την αναγέννηση της αστικής κατοικίας στην Ελλάδα.